Jojanneke Clarijs verzorgt onderzoek, advisering, publicaties, presentaties en praktische ondersteuning op het gebied van architectuurgeschiedenis, historische interieurs en bouwhistorie. Het bureau helpt u bij het beantwoorden van vragen als:
- Hoe oud is dit gebouw?
- Waarom is dit gebouw zo bijzonder?
- Wat mag wel en wat mag niet veranderd worden in dit monument?
- Wat is er aan cultureel erfgoed op deze plek? Wat is belangrijk om te bewaren voor de toekomst en hoe kunnen we dat het beste realiseren?
Cultuurhistorisch onderzoek en waardestelling
Iedere onderzoeksvraag is uniek. Het kan gaan om zuiver architectuur-, interieur- of bouwhistorisch onderzoek, een combinatie van deze disciplines of onderzoek met een meer algemeen cultuurhistorisch karakter. De onderzoeksopzet en diepgang zijn per keer verschillend en worden afgestemd op de wensen van de opdrachtgever. Vaak gaat het onderzoek over de vraag welk erfgoed nu nog aanwezig is op een locatie. De werkzaamheden bestaan dan uit onderzoek ter plaatse, archiefonderzoek, literatuurstudie en interviews.
Het onderzoek is vaak de basis voor een waardestelling. Hierin worden de cultuurhistorische waarden toegelicht aan de hand van vastgestelde criteria. De waardestelling geeft aan waar de waarden liggen en hoe groot deze zijn.
Bouwhistorisch onderzoek
Bouwhistorisch onderzoek of documentatie wordt uitgevoerd volgens de Richtlijnen voor bouwhistorisch onderzoek van de beroepsgroep. De diepgang kan variëren tussen een globale inventarisatie, een quick-scan, een verkenning, een opname of een diepgaande ontleding.
Jojanneke heeft een methode ontwikkeld voor een zeer bruikbare waardestelling die behalve een inhoudelijke rol, ook bijdraagt aan een snel en soepel proces om een plan gerealiseerd te krijgen. Door een heldere visie op het gebouw te formuleren en daarop uitgangspunten te baseren voor de waardestelling, ontstaat een toetsingskader dat ook goed te gebruiken is bij het uitwerken van verbouwings- of restauratieplannen of juist voor de advisering daarover door een Monumentencommissie. De stapsgewijze methode maakt de waardestelling goed te begrijpen, consistent en te verantwoorden.
Onderzoek vindt bijvoorbeeld plaats:
- Als documentatie (bijvoorbeeld bij sloop) of als ruimteboek;
- Als voorbereiding, inspiratie en onderbouwing bij een restauratie of wijzigingen van een historisch pand;
- In de vorm van een inventarisatie en selectie van potentiële monumenten en het opstellen van redengevende omschrijvingen of waardestellingen voor een uitbreiding van de monumentenlijst;
- Ten behoeve van beleidsinstrumenten als een erfgoednota of voor de ruimtelijke ordening, zoals een cultuurhistorische inventarisatie (CHI), een cultuurhistorische waardenkaart, een bouwhistorische verwachtingskaart, een bestemmingsplan, een structuurvisie of een welstandsnota.
Advies
Een adviesvraag is vaak een vraag over hoe om te gaan met het waardevolle erfgoed.
Dit kan gaan om welke wijze van bescherming of status passend is bij de cultuurhistorische waarden van een gebouw of gebied (beeldbepalend pand, rijks of gemeentelijk monument…).
Jojanneke adviseert ook over uitgangspunten voor een restauratie; de mogelijkheden en voorwaarden bij een wijziging of herbestemming van een historische gebouw; of het behoud en versterking van cultuurhistorische waarden bij nieuwe ontwikkelingen in een gebied. Het bureau realiseert bijvoorbeeld:
- transformatiekader (ook wel transitieruimte of ontwikkelingsperspectief genoemd);
- cultuurhistorische verkenning (cv), cultuurhistorische effectrapportage (cher), milieueffectrapportage (mer);
- haalbaarheidsonderzoek voor een herbestemming;
- regels in de instrumenten van de ruimtelijk ordening, zoals het bestemmingsplan.
Publicatie en presentatie
Jojanneke Clarijs brengt nieuwe inzichten op basis van haar onderzoek graag onder de aandacht van vakgenoten of een breder publiek. Kennis zorgt voor begrip en dat is de basis voor het op waarde schatten van het erfgoed en het creëren van draagvlak. Jojanneke levert tekst en beeld aan voor bijvoorbeeld een publieksversie van het onderzoeksrapport, een brochure, informatiepanelen, een tijdschriftartikel of een boek. Ook verzorgt ze presentaties als een lezing of rondleiding.
download stadswandeling Amersfoort
Kwaliteitswaarborg
Bouwhistorisch onderzoek wordt uitgevoerd conform de Richtlijnen voor Bouwhistorisch Onderzoek die in 2009 onder auspiciën van onder meer de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en de Stichting Bouwhistorie Nederland zijn opgesteld. Bij cultuurhistorisch onderzoek ten behoeve van de ruimtelijke ordening worden de richtlijnen Cultuurhistorisch onderzoek in de vormgeving van de ruimtelijke ordening van de RCE uit 2013 gehanteerd.
Een waardestelling van een gebouw geschiedt volgens de criteria van de opdrachtgever of die van de RCE voor rijksmonumenten. Voor het waarderen van historische interieurs zijn er het Hulpmiddel bij de waardering van historische interieurs uit 2011 van de RCE en de Handreiking Roerend Religieus Erfgoed uit 2011 van Museum Catharijneconvent en SKKN.
Jojanneke Clarijs werkt onafhankelijk.
Omdat geen opdracht hetzelfde is, levert Jojanneke altijd maatwerk, afgestemd op uw specifieke situatie en wensen.
Het bureau werkt voor alle lagen van de overheid, bedrijven als projectontwikkelaars, woningcorporaties, architecten en stedenbouwkundigen en (particuliere) monumenteigenaren.